18 Haz Bütçe Yönetimi
İşletmelerde bütçe yönetiminde satış bütçesi, gider bütçesi, üretim bütçesi gibi farklı bütçe kalemleri yer almaktadır. Ülkemizde satış bütçesi yapan işletmelerin büyük bir bölümü bütçeleme yöntemi olarak “artışa bağlı” bütçelemeyi tercih etmektedir. Artışa bağlı bütçeleme basitçe bir önceki yılın gerçekleşen satış rakamlarının enflasyon oranı gibi belirli bazı katsayılar ya da işletme tarafında konulan hedeflere bağlı katsayılar oranında arttırılmasıdır. İşletmelerin bu yöntemi tercih sebepleri arasında kendilerine en uygun yöntem olarak görmeleri gibi pozitif sebepler yer aldığı gibi malesef başka bir yöntemi uygulayacak bilgi sistemi altyapısına sahip olmaması da yer almaktadır. Bütçeleme yöntemleri arasında yer alan diğer birçok yöntem iyi bir bilgi sistemleri altyapısına ihtiyaç duyar, Erp sistemleri tam da bu açığı kapatacak bir takım özellikler sunar.
Örnek bir senaryodan gidelim. Satış bütçesi oluşturmak rakamsal değerlerin ötesinde kabaca ne kadar satılacağının tahminidir. Burada bir yada birkaç kişinin sezgileri ile hareket edilmek yerine ERP sisteminin zaten biriktirdiği satış verileri baz alınabilir. Talep tahmini yapma kapasitesine sahip bir sistem evrensel olarak kullanılan yöntemler ile miktarsal değerlemeler yapabilir, geçmiş satış fiyatları veya fiyat listeleri ile tahminleri rakamsal değerlere dökebilir. Böyle bir yöntem işletmenizi ve işletme çevresini içeren detaylı analizler sunacaktır. Rekabet ortamında satış bütçenizde işletmen dışındaki etkenleri de göz önünde bulundurmanız çoğu firma için mantıklı bir seçenektir. Oluşturduğunuz satış bütçesini kaba kapasite planlama özellikleri ile işletme kaynak kapasiteleri ile karşılaştırarak işletmenizin kısıtları ile hedeflerinizi örtüştürmek önemli bir adım olacaktır. Örneğin yapmayı planladığınız satış için gerekli hizmeti sağlayacak iş gücü kapasiteniz ve makina kapasiteniz ile karşılaştırmalar yapmak, fazla mesai veya kapasite arttırım yatırımlarını değerlendirmek çok daha ayakları yere basan bir analiz sağlayabilir. Her birinden ayrı ayrı bahsedemesek de ERP sistemi satış bütçesi dışında gider bütçesi, proje bütçesi,üretim bütçesi gibi farklı bütçe tiplerini yönetmenize olanak sağlacaktır. Bütçe revizyonları, bütçe gerçekleşen takipleri sistem üzerinde bütçelerin işletme ile birlikte yaşamasına olanak verir. Bu olarak aynı zamanda sistemin gerekli zamanlarda gereli kişileri uyararak riskleri önceden görme ve önlem alma şansıda verebilir.
Microsoft Dynamis Axapta işletmenin ihtiyaç duyduğu farklı bütçeleme yapılarını gerçekleştirebilecekleri kabiliyetleri sunmaktadır. Tam entegre yapısı maliyetlerin doğru bütçe kalemleri ile takibini olanaklı kılar. Kolay entegrasyon yapısı ile örneğin bütçelerin excel ile entegre olarak yapılması sağlanabilir. Talep tahmin, üretim planlama entegrasyonu gibi birçok fonksiyon bütçeleme için farklı deneyimler sunar ve daha isabetli bütçeler yapmaya olanak sağlar.